Wist je dat ramen vroeger belasting opleverden? Nu vooral warmte!

De zomer is begonnen en dat betekent: zon, lange dagen én… een woning die soms onaangenaam warm aanvoelt. Zeker in moderne huizen is het lastig om de warmte buiten te houden. Dat heeft niet alleen te maken met isolatie, maar ook met iets waar je waarschijnlijk nog nooit bij hebt stilgestaan: de hoeveelheid ramen in je woning. En daar zit een verrassend historisch verhaal achter.

Van raambelasting naar zonoverlast

Wist je dat we in Nederland in de 19e eeuw belasting moesten betalen per raam? In 1812 werd onder Napoleon de zogeheten raambelasting ingevoerd. Hoe meer ramen je huis had, hoe hoger je belasting. Om kosten te besparen, lieten mensen ramen dichtmetselen of plaatsten ze er minder en vooral kleinere ramen in. Na het afschaffen van die belasting in 1896 veranderde dat. Nieuwbouwwoningen kregen juist weer grotere raampartijen. Niet alleen omdat het belastingvrij kon, maar ook omdat grote ramen zorgen voor meer daglicht, ruimte en uitzicht. Het is een geliefd esthetisch kenmerk geworden in moderne architectuur. Maar… grote ramen laten ook veel zon en warmte binnen, zeker als ze op het zuiden of westen liggen. In combinatie met goede isolatie leidt dat in de zomer tot oververhitting van de woning.

Waarom je woning in de zomer zo warm wordt

Naast zoninstraling via ramen, zijn er meer factoren die bijdragen aan het opwarmen van moderne woningen

• Moderne isolatie: Sinds de jaren ‘90 zijn woningen steeds beter geïsoleerd. Goed voor de winter, maar in de zomer blijft de warmte óók langer hangen.
• Elektrische apparaten: Koelkasten, computers, opladers, ze geven allemaal warmte af.
• Gebrekkige ventilatie: Zonder voldoende luchtverversing warmt de woning snel op.
• Appartementen delen warmte: In een complex beïnvloeden woningen elkaar: het plafond van de ene is de vloer van de ander.

Veel nieuwbouwwoningen hebben daardoor inmiddels meer koelvraag dan warmtevraag. En dat zien we als warmteleverancier ook terug in de data: de levering van koude in de zomer is in veel gevallen net zo hoog als die van warmte in de winter.

Wat kun je doen om je woning koel te houden?

Gelukkig kun je met een paar simpele maatregelen veel bereiken:

• Gebruik zonwering om te voorkomen dat de zon direct op je ramen staat. Buitenzonwering is effectiever dan binnenzonwering, omdat het de warmte buiten stopt.
• Zorg voor luchtstroming op momenten dat het buiten koeler is dan binnen. Nachtventilatie helpt om je huis af te koelen zonder dure installaties.
• Zet je ventilatiesysteem goed in. Heb je balansventilatie met warmteterugwinning (WTW)? Zet dan de zomermodus aan, zodat de warme buitenlucht eerst wordt afgekoeld.
• Maak gebruik van vloerkoeling, als je die hebt. In steeds meer woningen is een vloerkoelsysteem aanwezig. Deze werkt via hetzelfde systeem als vloerverwarming, maar dan in omgekeerde richting. Het is een stille, gelijkmatige vorm van koeling zonder tocht of geluid. Er zijn geen gebruikskosten aan verbonden, dus het is de moeite waard om te checken of jouw woning deze mogelijkheid biedt.
• In appartementen versterken woningen elkaar. Als meer bewoners hun vloerkoeling gebruiken, kan er meer koelvermogen in het gebouw beschikbaar zijn. Koel dus samen in appartementencomplexen.

Door slim om te gaan met zonwering, ventilatie en koeling, houd je je woning deze zomer comfortabel ook met grote raampartijen.